tvl چیست؟ راهنمای جامع ارزش کل قفل شده در بازار ارز دیجیتال

تصور کنید در دنیایی زندگی می‌کنید که بانک‌ها دیگر وجود ندارند و تمام دارایی‌های مالی شما بدون هیچ واسطه‌ای در اختیار خودتان است. حالا تصور کنید این دارایی‌ها در فضایی امن قفل شده‌اند و همزمان برای شما سودآوری می‌کنند. این همان چشم‌اندازی است که امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و مفهوم ارزش کل قفل‌ شده یا TVL برای ما به ارمغان آورده‌اند.

در این مقاله از اینوکس ابتدا به این سوال پاسخ می‌دهیم که tvl چیست و سپس نحوه محاسبه و عملکرد سرمایه قفل شده در ارز دیجیتال را با شما بررسی خواهیم کرد. پیشنهاد می‌کنیم اگر به دنبال کسب سود از دارایی دیجیتال خود در کنار حفظ امنیت هستید، در ادامه این متن با ما همراه باشید.

tvl چیست؟

ارزش کل قفل ‌شده (TVL) یک معیار مهم در بازار ارزهای دیجیتال است که ارزش کل دارایی‌های دیجیتال قفل‌شده یا استیک‌شده (Staked) را بر روی یک شبکه بلاکچین خاص از طریق پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)  یا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) اندازه‌گیری می‌کند. به‌طورکلی هر چه TVL یک پروژه بالاتر باشد، آن پروژه ایمن‌تر و باارزش‌تر در نظر گرفته می‌شود.

در این مورد بخوانید: استیکینگ چیست؟ لیست بهترین ارزها برای استیکینگ ارز دیجیتال

نکات کلیدی در خصوص tvl چیست؟

سرمایه قفل شده در ارز دیجیتال به کاربران کمک می‌‎کنند تا با دید بهتری در پروژه‌های مختلف رمزارزی سرمایه‌گذاری کنند اما پیش از چیز، بسیار مهم است تا با چند نکته مهم و کلیدی در خصوص ارزش کل قفل شده آشنا شوید ازجمله:

• ارزش کل قفل ‌شده (TVL) ارزش دارایی‌های قفل‌شده بر روی یک بلاکچین را بر اساس دلار آمریکا اندازه‌گیری می‌کند.
• این معیار نشان‌دهنده میزان علاقه سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان به یک بلاکچین یا اپلیکیشن غیرمتمرکز (dApp) است.
• TVL شباهت زیادی به سپرده‌های بانکی در پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) دارد.

tvl مخفف چیست؟

tvl مخفف عبارت Total Value Locked به معنی سرمایه قفل شده در ارز دیجیتال است و یکی از مهم‌ترین معیارها در دنیای ارزهای دیجیتال و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) محسوب می‌شود. این معیار ارزش کل دارایی‌هایی را نشان می‌دهد که در یک پلتفرم غیرمتمرکز مانند استیکینگ (Staking) یا تامین نقدینگی (Liquidity Providing) در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، قفل شده‌اند.

چگونه مفهوم ارزش کل قفل ‌شده (TVL) به وجود آمد؟

ارزهای دیجیتال در سال 2009 با ظهور بیت‌ کوین وارد صحنه شدند. بیت ‌کوین به‌عنوان یک ارز همتا به همتا طراحی شده بود که با استفاده از فناوری دفتر کل دیجیتال (DLT) خارج از کنترل متمرکز فعالیت کند.

در ابتدای کار، پروژه‌ها بر جایگزینی سیستم مالی متمرکز تمرکز داشتند تا اینکه در سال 2015 اتریوم با قابلیت قراردادهای هوشمند معرفی شد. این قابلیت به توسعه‌دهندگان اجازه داد تا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) دائمی بر روی شبکه آن بسازند.

این موضوع به رونق امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) در سال‌های 2020 تا 2022 منجر شد. در این دوره، تعداد زیادی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز خدمات مالی دیجیتال مانند وام‌دهی را بدون نیاز به واسطه‌های مالی سنتی مثل کارگزاری‌ها، صرافی‌ها یا بانک‌ها ارائه کردند.

در این مورد بخوانید: بهترین ارزهای دیفای، معرفی 12 پروژه برتر DeFi

برای دسترسی به وام، کاربران باید دارایی‌ها یا توکن‌های دیجیتال خود را به‌عنوان وثیقه در اپلیکیشن قرار دهند؛ مشابه پیش‌پرداختی که وام‌گیرندگان در وام مسکن به وام‌دهنده ارائه می‌کنند. در دنیای ارزهای دیجیتال، این وثیقه‌های استیک‌شده روی شبکه مورد نظر “قفل” می‌شوند؛ به این معنا که در گردش هستند اما تا زمانی که استیک شده‌اند قابل استفاده نیستند.

این فرایند به ایجاد اصطلاح «ارزش کل قفل ‌شده» یاTVL منجر شد که به کاربران امکان می‌دهد با یک نگاه، اهمیت یک اپلیکیشن یا شبکه را بر اساس ارزش دارایی‌های قفل‌شده روی زنجیره آن درک کنند.

نحوه محاسبه TVL 

بر اساس اطلاعات سایت investopedia، ارزش کل قفل ‌شده در یک زنجیره با جمع ارزش کل دارایی‌های دیجیتالی که روی یک پلتفرم DeFi یا اپلیکیشن غیرمتمرکز قفل شده‌اند محاسبه می‌شود. این دارایی‌ها شامل ارزهای دیجیتال یا استیبل‌کوین‌هایی هستند که به‌عنوان وثیقه برای وام‌ها یا برای افزودن نقدینگی به یک پلتفرم استفاده می‌شوند.

پلتفرم‌های DeFi می‌توانند داده‌های خود را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهند تا TVL را محاسبه کنند. برای مثال، اگر یک پلتفرم DeFi اعلام کند که ۱ میلیارد دلار اتر، ۱ میلیارد دلار بیت‌کوین و ۵۰۰ میلیون دلار تتر قفل‌شده دارد، این بدان معناست که ۲.۵ میلیارد دلار دارایی دیجیتال در TVL آن قفل شده است.

برخی سرمایه‌گذاران از پلتفرم‌های تحلیلی شخص ثالث مانند DefiLlama برای دستیابی به این اطلاعات استفاده می‌کنند. این پلتفرم‌ها با استفاده از رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (APIs) و فناوری‌های محاسباتی داده‌های مورد نیاز را از اپلیکیشن‌های کریپتو جمع‌آوری می‌کنند و کاربران می‌توانند به‌راحتی اطلاعات مورد نظر خود را جستجو کنند.

به‌عنوان مثال، در تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۲۴، در وب‌سایت DefiLlama، اتریوم با TVL حدود ۶۴.۵ میلیارد دلار به‌عنوان بزرگ‌ترین بلاکچین معرفی شده است. ترون با ۸.۶ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار داشت و بلاکچین‌های BSC و سولانا به ترتیب با ۵.۶ میلیارد دلار و ۴.۶ میلیارد دلار در رتبه‌های بعدی بودند.

در این مورد بخوانید: بهترین میم کوین های سولانا برای سرمایه گذاری: لیست 14 تایی برترین میم کوین‌ های سولانا

ارزش کل قفل شده چه اطلاعاتی به سرمایه‌گذاران می‌دهد؟

TVL  به یکی از معیارهای مهم در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده است، زیرا ابزاری برای ارزیابی ریسک‌ها و مزایای احتمالی سرمایه‌گذاری در یک پلتفرم DeFi ارائه می‌دهد. اگر یک پلتفرم حجم زیادی از دارایی‌ها را روی شبکه خود قفل کند، این تصور را ایجاد می‌کند که پلتفرم امنی است و مورد اعتماد سرمایه‌گذاران کریپتو قرار دارد.

این موضوع مشابه بانک‌های سنتی است، جایی که سرمایه‌گذاران سطح سپرده‌های نگهداری‌شده در یک موسسه را تحلیل می‌کنند. اگر بانکی بتواند سپرده جذب کند، می‌تواند از طریق وام‌دهی یا سرمایه‌گذاری از آن کسب درآمد کند. اما اگر سپرده‌ها کاهش یابند، بانک نمی‌تواند به همان میزان وام دهد و درآمد کمتری خواهد داشت.

رونق DeFi از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به این دلیل رخ داد که این پلتفرم‌ها با استفاده از طبیعت غیرمتمرکز خود، نرخ‌های بازده سالانه (APR) بالایی برای استیک کردن و وام‌دهی ارائه کردند. این امر در زمانی رخ داد که بانک‌های مرکزی جهان سیاست‌های پولی با نرخ بهره نزدیک به صفر را برای تحریک رشد اقتصادی دنبال می‌کردند.

اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در زمان اوج خود در دسامبر ۲۰۲۱،  دارای ارزش کل قفل‌ شده (TVL) بیش از ۱۷۹ میلیارد دلار بودند. در ماه‌های پس از آن، رشد ارزش سهام فناوری اشتهای سرمایه‌گذاران برای ریسک را کاهش داد و سرمایه‌های سفته‌بازانه از بخش کریپتو خارج شد.

علاوه بر این، بانک‌های مرکزی برای مقابله با تورم، چرخه‌ای تهاجمی از افزایش نرخ بهره را آغاز کردند و سرمایه‌گذاران به سمت سپرده‌های دولتی و امن حرکت کردند. در تاریخ ۲۳ اکتبر ۲۰۲۳، TVL در بخش کریپتو حدود ۴۱ میلیارد دلار بود. این رقم تا ۹ ژوئن ۲۰۲۴ به حدود ۱۰۹ میلیارد دلار افزایش یافت.

مشکلات tvl چیست؟

ارزش کل قفل ‌شده (TVL) تنها یک تصویر کلی از ارزش دارایی‌های قفل‌شده در یک پلتفرم ارائه می‌دهد و میزان فعالیت کاربران را نشان نمی‌دهد. اگر یک پلتفرم TVL بالایی داشته باشد؛ اما سطح فعالیت کاربران پایین باشد، ممکن است به این معنا باشد که تعداد کمی از سرمایه‌گذاران مسئول این TVL هستند؛ چنین وضعیتی معمولاً یک علامت هشداردهنده است و نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد.

سرمایه‌گذاران همچنین باید به شیوه‌های جمع‌آوری داده در پلتفرم‌های تحلیلی شخص ثالث توجه کنند تا مطمئن شوند که تمام ارقام TVL به‌روز هستند.

صنعت دیفای از سقوط نهادهای معتبر مصون نیست، همان‌طور که در سال ۲۰۲۲ با سقوط پروتکل وام‌دهی ترا (LUNA) به ارزش ۶۰ میلیارد دلار آشکار شد. این اتفاق یکی دیگر از مشکلات TVL را برجسته کرد و به این مسئله توجه شد که دارایی‌هایی که در محاسبه TVL استفاده می‌شوند ممکن است به اندازه‌ای که تصور می‌شود امن نباشند.

همچنین، مواردی وجود داشته که ارقام TVL به طور مصنوعی توسط افراد سوءاستفاده‌گر افزایش داده شده‌اند تا توجه بیشتری به پلتفرم یا پروژه خود جلب کنند. این مسئله می‌تواند ارزیابی دقیق ارزش واقعی یک پروژه را برای کاربران دشوارتر کند، اما در مورد پروژه‌ها یا dApps معتبر و شناخته‌شده در حوزه دیفای معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند.

سرمایه قفل شده در ارز دیجیتال یک معیار مفید برای ارزیابی کیفیت پروژه‌ها یا اپلیکیشن‌های مالی غیرمتمرکز است، اما نباید تنها معیار برای سرمایه‌گذاری باشد. سرمایه‌گذاران می‌توانند در سایر حوزه‌ها مانند تجربه بنیان‌گذاران، مدل حاکمیت پلتفرم، توکنومیک یا اندازه جامعه پلتفرم نیز تحقیق کنند.

در این مورد بخوانید: معرفی انواع سرمایه گذاری در ارز دیجیتال؛ راهنمایی جامع برای مبتدیان

خلاصه tvl در ارز دیجیتال چیست با اینوکس

در این مقاله از اینوکس، سرمایه قفل شده در ارز دیجیتال یا TVL را به طور کامل با شما بررسی کردیم. ارزش کل قفل ‌شده یک معیار مهم در صنعت ارزهای دیجیتال است که به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد محبوبیت و فعالیت یک پلتفرم یا اپلیکیشن مالی غیرمتمرکز را ارزیابی کنند.

پلتفرم‌های وام‌دهی برای جذب سرمایه‌گذاران، نرخ بازده سالانه (APR) جذابی ارائه می‌دهند و هر دارایی دیجیتالی که برای کسب این بازده قفل شود، TVL شبکه را افزایش می‌دهد. این قفل‌سازی معمولاً با استیک کردن توکن‌ها روی یک بلاکچین انجام می‌شود که به استیک‌کننده اجازه می‌دهد از کارمزدهای تراکنش نیز درآمد کسب کند.

سوالات متداول

ریسک سرمایه‌گذاریت رو کم کن!

ایمیلت رو وارد کن تا از آخرین اخبار و پیش‌بینی آینده ارزهای دیجیتال با خبر شی

اشتراک

شما با موفقیت مشترک شده‌اید!