کارمزد شبکه اتریوم چیست؟ راهنمای کامل کاهش هزینه های انتقال اتر

کارمزد شبکه اتریوم یا همان گَس فی (Gas Fee) به هزینه‌ای اطلاق می‌شود که کاربران برای انجام هر تراکنش در بلاکچین اتریوم پرداخت می‌کنند. این کارمزد در واقع هزینه محاسباتی است که برای پردازش و تأیید تراکنش‌ها توسط تأییدکنندگان شبکه صرف می‌شود. کارمزد اتریوم مشابه کارمزدی است که برای انتقال پول از طریق سیستم‌های بانکی پرداخت می‌کنید، با این تفاوت که در اینجا برای استفاده از شبکه غیرمتمرکز اتریوم هزینه می‌پردازید.

پیش از سال 2020، کارمزد اتریوم نسبتاً پایین و در حد چند سنت متغیر بود. اما با افزایش محبوبیت اتریوم، کارمزدها شروع به افزایش کردند و گاهی به بیش از 20 دلار برای هر تراکنش می‌رسیدند. پس از آپدیت ادغام (The Merge) در سپتامبر 2022 که در آن اتریوم از مکانیسم اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) تغییر کرد، کارمزد اتریوم عموماً بین چند دلار تا 30 دلار متغیر بوده است.

در ادامه این مقاله از اینوکس، به بررسی دقیق نحوه محاسبه کارمزد شبکه اتریوم، دلایل بالا بودن کارمزد انتقال ارز اتریوم و مهم‌تر از همه، پیدا کردن کمترین کارمزد شبکه خواهیم پرداخت تا بتوانید با کمترین کارمزد، تراکنش‌های خود را انجام دهید.

آشنایی با مفهوم گَس (Gas) و گوی (Gwei) در شبکه اتریوم

گَس در شبکه اتریوم مفهومی بنیادی است که به معنای سوختی برای انجام عملیات در این بلاکچین به کار می‌رود. هر تراکنش در شبکه اتریوم به مقدار مشخصی از این سوخت نیاز دارد تا بتواند پردازش شود. گَس به عنوان واحدی برای سنجش کار محاسباتی مورد نیاز برای انجام عملیات‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم استفاده می‌شود. هنگامی که می‌خواهید اتر را به کیف پول دیگری منتقل کنید، ارز دیجیتال مبتنی بر اتریوم (توکن‌های ERC-20) را معامله کنید یا با یک برنامه غیرمتمرکز (DApp) تعامل داشته باشید، نیاز به پرداخت کارمزد شبکه اتریوم به صورت گَس دارید.

در این مورد بخوانید: آینده اتریوم: پیش ‌بینی قیمت اتریوم در سال‌ های 2025 تا 2030

اندازه‌گیری کارمزد شبکه اتریوم با واحد گوی انجام می‌شود که کسر بسیار کوچکی از اتر است. گوی همچنین با نام‌های نانواتر یا نانو نیز شناخته می‌شود، زیرا یک میلیاردم اتر را نشان می‌دهد. استفاده از گوی برای مشخص کردن کارمزد، بسیار ساده‌تر است. به جای اینکه بگوییم کارمزد انتقال اتریوم 0.000000001 اتر است، می‌توانیم بگوییم 1 گوی هزینه داشت.

جالب است بدانید که گوی در واقع کوچک‌ترین واحد اتر نیست و وی (Wei) کوچک‌ترین واحد است. تمام واحدهای اندازه‌گیری اتر دارای نام‌های مستعاری هستند که به عنوان ادای احترام به «پدران بنیان‌گذار» رمزنگاری نام‌گذاری شده‌اند. گوی گاهی با نام شانون (Shannon) نیز شناخته می‌شود.

ماشین مجازی اتریوم (EVM) به‌عنوان قلب تپنده شبکه اتریوم، از گَس برای عملکرد خود استفاده می‌کند. EVM در واقع یک کامپیوتر مجازی بزرگ است که مانند یک برنامه در فضای ابری عمل می‌کند و برنامه‌های دیگر مبتنی بر بلاکچین را درون خود اجرا می‌کند. بسیاری از برنامه‌های غیرمتمرکز، ارزهای دیجیتال و توکن‌ها با استفاده از EVM ایجاد شده‌اند. از آنجا که بلاکچین اتریوم بخشی از EVM است، ارزهای دیجیتالی که روی این بلاکچین ساخته شده‌اند به کارمزد شبکه اتریوم نیاز دارند. به عنوان مثال، توکن محبوب DAI که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده، برای انجام تراکنش‌ها در زنجیره، نیاز به پرداخت کارمزد شبکه اتریوم به صورت گوی دارد.

این کارمزد از چند مولفه کلیدی تشکیل شده است:

• محدودیت گَس (Gas Limit): این حداکثر مقدار کاری است که یک کاربر تخمین می‌زند یک تأییدکننده برای پردازش تراکنش نیاز دارد. هر چه تراکنش پیچیده‌تر باشد، به محدودیت گَس بیشتری نیاز خواهد داشت.
• قیمت گَس (Gas Price): این مقدار گوی است که یک کاربر تمایل دارد به ازای هر واحد گَس پرداخت کند. قیمت بالاتر به معنای اولویت بیشتر برای پردازش تراکنش است.
• کارمزد پایه (Base Fee): کارمزد پایه در آگوست 2021 معرفی شد و کارمزدی ثابت برای تراکنش‌ها است که توسط شبکه تعیین می‌شود. این کارمزد سوزانده و از گردش خارج می‌شود. کارمزد پایه کمترین کارمزد شبکه اتریوم است.
• کارمزد اولویت (Priority Fee): این کارمزد به عنوان انعام نیز شناخته می‌شود و یک مبلغ اضافی است که پرداخت می‌شود تا تأییدکنندگان را تشویق کند تراکنش را سریع‌تر پردازش کنند. هر چه انعام بیشتر باشد، شانس پردازش سریع‌تر تراکنش افزایش می‌یابد.

ازدحام شبکه تأثیر قابل توجهی بر کارمزد شبکه اتریوم دارد. ترافیک بالا تقاضا برای منابع محاسباتی را افزایش می‌دهد که باعث افزایش کارمزد اتریوم می‌شود. این کارمزدها قبل از سال 2020 ناچیز بودند اما افزایش یافته‌اند و اغلب در زمان ترافیک بالا از 30 دلار نیز فراتر می‌روند.

با افزایش تقاضا برای پردازش تراکنش، کاربران برای اولویت‌بندی تراکنش‌های خود، قیمت‌های بالاتری پیشنهاد می‌دهند که باعث افزایش قیمت گوی می‌شود.

در این مورد بخوانید: بهترین میم کوین های اتریوم کدامند؟ + کامل ترین لیست میم کوین های اتریوم

نحوه محاسبه کارمزد شبکه اتریوم

محاسبه دقیق کارمزد از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که با درک صحیح این فرآیند می‌توانید هزینه‌های خود را مدیریت کرده و کمترین مقدار آن را پرداخت کنید. در اصل، کارمزد انتقال اتریوم از حاصل‌ضرب محدودیت گس در قیمت گس محاسبه می‌شد، اما پس از بروزرسانی لندن (London Hard Fork) در آگوست 2021، اتریوم روش محاسبه کارمزد شبکه خود را تغییر داد.

در ساختار فعلی، کارمزد شبکه اتریوم با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

کارمزد گس = واحدهای گس مصرف شده × (کارمزد پایه + کارمزد اولویت)

برای درک بهتر نحوه محاسبه کارمزد شبکه اتریوم، بیایید یک مثال عملی را بررسی کنیم. فرض کنید می‌خواهید 2 اتر به دوست خود ارسال کنید و تخمین می‌زنید که این تراکنش به 2 واحد گس نیاز دارد. کارمزد پایه در آن لحظه 11 گوی است و شما تصمیم می‌گیرید یک انعام 3 گوی برای تسریع در پردازش تراکنش خود پرداخت کنید. کمترین کارمزد شما به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:

2 × (11 گوی + 3 گوی) = 28 گوی

این مقدار معادل 0.000000028 اتر است. این کارمزد به مبلغ کل انتقال شما اضافه می‌شود، بنابراین مجموع تراکنش شما 2.000000028 اتر خواهد بود.

نکته مهمی که باید در محاسبه کارمزد شبکه اتریوم در نظر گرفت، پیچیدگی تراکنش است. تراکنش‌های مختلف به مقادیر متفاوتی از گس نیاز دارند. تراکنش‌های ساده مانند انتقال اتر معمولاً به 21,000 واحد گس نیاز دارند، در حالی که تراکنش‌های پیچیده‌تر مانند تعامل با قراردادهای هوشمند می‌توانند به مقادیر بسیار بیشتری نیاز داشته باشند.

سرعت پردازش تراکنش نیز تأثیر مستقیمی دارد. بر اساس میزان انعامی که پرداخت می‌کنید، تراکنش‌های شما می‌توانند با سرعت‌های متفاوتی پردازش شوند:

• سریع: این تراکنش‌ها باید در کمتر از 30 ثانیه پردازش شوند.
• استاندارد: یک تراکنش استاندارد باید کمتر از 5 دقیقه طول بکشد.
• آهسته: اگر می‌توانید تا 30 دقیقه منتظر بمانید و می‌خواهید کمترین کارمزد شبکه اتریوم را پرداخت کنید، می‌توانید کارمزد با سرعت پایین را انتخاب کنید.

از آنجا که زمان بلوک اتریوم حدود 13 ثانیه است، یک تراکنش سریع معمولاً در اولین یا دومین بلوک اجرا می‌شود. شما با تنظیم کارمزد اولویت می‌توانید سرعت تراکنش خود را کنترل کنید.

ابزارهای مختلفی برای تخمین کارمزد شبکه اتریوم وجود دارند. بسیاری از کیف پول‌ها، مانند متامسک (MetaMask)، دارای محاسبه‌گرهای داخلی هستند که به طور خودکار کارمزد گس را در زمان واقعی برای شما تنظیم می‌کنند. در غیر این صورت، کاربر باید به صورت دستی کارمزد را متناسب با تقاضای فعلی تنظیم کند.

در این مورد بخوانید: ساخت کیف پول اتریوم با متامسک 0 تا 100با تصویر

در راستای محاسبه دقیق کارمزد انتقال اتریوم، استفاده از ردیاب‌های کارمزد گس که قیمت گس را به صورت آنی دنبال می‌کنند، مفید است. این ابزارها به شما اجازه می‌دهند تا بتوانید کمترین کارمزد شبکه اتریوم را شناسایی کرده و زمانی که هزینه‌ها پایین‌تر هستند، تراکنش‌های خود را انجام دهید.

دلایل بالا بودن کارمزد انتقال اتریوم

کارمزد شبکه اتریوم در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته که موجب نگرانی کاربران این شبکه شده است. با درک دلایل این افزایش کارمزد می‌توانید استراتژی‌های مناسب برای پرداخت کمترین کارمزد را پیاده‌سازی کنید.

• ازدحام شبکه، مهم‌ترین عامل افزایش کارمزد انتقال اتریوم است. هنگامی که تعداد تراکنش‌هایی که منتظر تأیید هستند از ظرفیت شبکه اتریوم فراتر می‌رود، کارمزد اتریوم به‌طور خودکار افزایش می‌یابد. ازدحام شبکه اغلب در زمان‌های خاصی رخ می‌دهد، مانند عرضه اولیه کوین‌ها (ICO)، افزایش خرید و فروش NFT‌ها یا فعالیت‌های شدید در بازار.
• موج عظیم عرضه اولیه کوین‌ها در سال 2017 یکی از اولین موارد قابل توجه ازدحام شبکه بود که باعث افزایش کارمزد اتریوم شد. همچنین در تابستان 2020، رشد سریع پلتفرم‌های دیفای (DeFi) باعث شد تقاضا برای تراکنش‌های اتریوم به شدت افزایش یابد و در نتیجه کارمزد انتقال اتریوم به سقف‌های جدیدی رسید.
• پروژه NFT معروف CryptoKitties در گذشته باعث ازدحام شدید در شبکه اتریوم شد که محدودیت‌های مقیاس‌پذیری آن را آشکار کرد. این ازدحام منجر به افزایش کارمزد شبکه اتریوم و تأخیر در پردازش تراکنش‌ها شد.
• پیچیدگی تراکنش‌ها نیز عامل مهم دیگری در افزایش کارمزد اتریوم است. تراکنش‌هایی که با قراردادهای هوشمند یا انتقال توکن‌ها (مانند توکن‌های ERC-20 یا NFT‌ها) سروکار دارند، معمولاً نسبت به انتقال ساده اتر هزینه بیشتری می‌برند. این امر به دلیل کار محاسباتی بیشتری است که این عملیات‌ها نیاز دارند.
• مکانیسم کارمزد پایه که پس از به‌روزرسانی لندن معرفی گردید، باعث شد هنگام افزایش تقاضا، کارمزد پایه نیز افزایش یابد. اگرچه این سیستم به کاهش نوسانات قیمت گس کمک می‌کند، اما در زمان‌های ازدحام شبکه همچنان می‌تواند منجر به افزایش کارمزد شبکه اتر شود.

روش های کاهش کارمزد شبکه اتریوم

در این مورد بخوانید: آشنایی با روش های کسب درآمد از اتریوم + مزایا و معایب هر یک

با افزایش روزافزون کارمزد شبکه اتریوم، دستیابی به کمترین کارمزد به یک اولویت مهم برای کاربران تبدیل شده است. خوشبختانه، روش‌های متعددی برای پرداخت کمترین میزان وجود دارد که در ادامه به بررسی مهم‌ترین این استراتژی‌ها می‌پردازیم.

زمان‌بندی تراکنش‌ها

با زمان‌بندی تراکنش‌های اتریوم می‌توانید تا حد زیادی در کارمزد شبکه اتریوم صرفه‌جویی کنید. شبکه اتریوم به طور مداوم فعال است، اما کارمزد انتقال اتریوم بر اساس ازدحام شبکه و سطح فعالیت متغیر است. داده‌ها نشان می‌دهد که کارمزد در زمان‌های خاصی پایین‌تر است:

• صبح زود (4 تا 6 صبح به وقت EST): در این ساعات، فعالیت شبکه عموماً کاهش می‌یابد و در نتیجه کارمزد شبکه اتریوم کاهش می‌یابد.
• آخر شب (11 شب تا 1 صبح به وقت EST): مشابه صبح زود، ساعات پایانی شب اغلب با ازدحام کمتری مواجه هستند.
• آخر هفته‌های اروپا: شنبه‌ها و یکشنبه‌ها معمولاً شاهد کاهش فعالیت شبکه هستیم که فرصت‌های بیشتری برای تراکنش‌های مقرون به صرفه ایجاد می‌کنند.

استفاده از ابزارهای نظارت بر قیمت گس مانند ETH Gas Station و GasNow می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین زمان برای انجام تراکنش‌های خود را شناسایی و کمترین کارمزد را پرداخت کنید.

استفاده از راهکارهای لایه دوم

راهکارهای لایه دوم نقش مهمی در کاهش کارمزد شبکه اتریوم دارند. این راهکارها با پردازش تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی اتریوم، هزینه‌ها را به میزان زیادی کاهش می‌دهند. 2 فناوری برجسته لایه 2 عبارت‌اند از Optimistic Rollups و Zero-Knowledge (ZK) Rollups.

در این مورد بخوانید: بهترین ارزهای لایه دوم اتریوم برای سرمایه گذاری + مزایای هر یک

Optimistic Rollups تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اجرا می‌کنند و داده‌های تجمیع شده را بدون ارائه اثبات فوری به اتریوم ارسال می‌کنند، با این فرض که تراکنش‌ها معتبر هستند مگر اینکه به چالش کشیده شوند. پلتفرم‌هایی مانند آربیتروم از Optimistic Rollups استفاده می‌کنند تا ظرفیت اتریوم را 10 تا 100 برابر افزایش دهند.

ZK Rollups تراکنش‌ها را خارج از زنجیره دسته‌بندی می‌کنند و اثبات‌های رمزنگاری (اثبات‌های دانش صفر) تولید کرده تا اعتبار آن‌ها را در زنجیره تأیید کنند. پلتفرم StarkEx از StarkWare از ZK Rollups استفاده می‌کند تا داده‌های تراکنش را فشرده کند و کارمزد اتریوم را کاهش دهد.

استفاده از شبکه‌های لایه دوم مانند پالیگان یا آربیتروم می‌تواند منجر به کاهش بیش از 90 درصدی کارمزد اتریوم برای انتقال توکن‌ها شود. برای استفاده از این راهکارها، می‌توانید از کیف پول‌های سازگار شبکه مانند MetaMask استفاده کنید و دارایی‌های خود را از شبکه اصلی اتریوم به شبکه لایه 2 انتخابی خود انتقال دهید.

جمع‌بندی کارمزد شبکه اتریوم با اینوکس

کارمزد شبکه اتریوم بخش جدایی‌ناپذیر از تعاملات در بلاکچین اتریوم است که با درک درست مکانیسم‌های آن، می‌توان به کمترین مقدار کارمزد دست یافت. کارمزد انتقال اتریوم بر اساس فرمول «واحدهای گس مصرف شده × (کارمزد پایه + کارمزد اولویت)» محاسبه می‌شود و تحت تأثیر عواملی مانند ازدحام شبکه، پیچیدگی تراکنش و زمان انجام آن قرار دارد.

برای پرداخت کمترین کارمزد شبکه اتریوم، می‌توانید از استراتژی‌هایی مانند انجام تراکنش‌ها در ساعات کم‌ترافیک، استفاده از راهکارهای لایه دوم و بهره‌گیری از ابزارهای تخمین کارمزد گس استفاده کنید.

با توجه به تکامل مداوم اکوسیستم اتریوم و راهکارهای جدیدی که برای مقیاس‌پذیری ارائه می‌شوند، احتمالاً در آینده شاهد کاهش بیشتر کارمزد اتریوم باشیم. تا آن زمان، با به‌کارگیری روش‌های معرفی شده در این مقاله اینوکس، می‌توانید تراکنش‌های خود را با کمترین کارمزد انجام دهید و از مزایای فناوری بلاکچین اتریوم با هزینه‌ای معقول بهره‌مند شوید.

سوالات متداول