رابطه طلا و بیت کوین: تحلیل جامع همبستگی و روندهای قیمتی

طلا و بیت کوین دو دارایی بسیار ارزشمند محسوب می‌شوند که هر دوی آن‌ها جایگاه ویژه‌ای در دنیای سرمایه‌گذاری دارند. طلا با قدمتی چند هزار ساله به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود، در حالی که بیت کوین در کمتر از دو دهه توانسته بازار کریپتو را به جهانیان معرفی کند. اما رابطه طلا و بیت کوین چگونه است؟

تحقیقات نشان می‌دهد که رابطه قیمت بیت کوین و طلا پیچیده‌تر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد. همبستگی طلا و بیت کوین در دوره‌های مختلف زمانی و شرایط اقتصادی متغیر بوده و گاه حتی رفتارهای کاملاً متضادی از خود نشان داده‌اند. در این مقاله از اینوکس، به بررسی دقیق این رابطه پیچیده و عوامل مؤثر بر آن خواهیم پرداخت.

همبستگی بین طلا و بیت کوین: از فرض تا واقعیت

در این مورد بخوانید: پیش بینی قیمت طلا در سال 1404 + بهترین زمان خرید طلا

همبستگی در تحلیل رابطه دارایی‌ها، به معنای میزان حرکت هماهنگ یا متضاد قیمت‌ها با یکدیگر است. این همبستگی می‌تواند مثبت (حرکت در یک جهت)، منفی (حرکت در جهت مخالف) یا صفر (بدون ارتباط) باشد. در مورد طلا و بیت کوین، داده‌های آماری از سال 2013 تا 2019 نشان می‌دهد که این دو دارایی به طور میانگین همبستگی 46.5 درصدی داشته‌اند، که نشان‌دهنده یک رابطه نسبتاً ضعیف است.

نکته جالب توجه در بررسی روند همبستگی طلا و بیت کوین، افزایش تدریجی این رابطه در سال‌های اخیر است. داده‌ها نشان می‌دهد که همبستگی از 60.3 درصد در سال 2018 به 70.8 درصد در سال 2019 افزایش یافته است. این افزایش همبستگی احتمالاً به معنای بلوغ تدریجی بازار کریپتو و نزدیک شدن رفتار آن به دارایی‌های سنتی است.

در بررسی رابطه بازدهی این دو دارایی، نتایج متفاوتی مشاهده می‌شود. همبستگی نرخ بازدهی بسیار ضعیف‌تر از همبستگی قیمتی بوده و برای کل دوره مورد مطالعه تنها 2.2 درصد بوده است. این میزان در سال 2018 به 8.7 درصد و در سال 2019 به 12.5 درصد رسیده که هرچند افزایشی بوده، اما همچنان نشان‌دهنده رابطه ضعیف بین بازدهی این دو دارایی است.

تحلیل‌های رگرسیونی نشان می‌دهد که با افزایش یک درصدی قیمت طلا، قیمت بیت کوین تنها 0.115 درصد افزایش می‌یابد. البته این نتایج از نظر آماری معنادار نیستند و نمی‌توان با قطعیت از وجود این رابطه مثبت سخن گفت. در مورد بازدهی‌های ماخر نیز، رابطه منفی ضعیفی مشاهده می‌شود که باز هم از نظر آماری معنادار نیست.

آیا طلا و بیت کوین در یک مسیر حرکت می کنند؟

در این مورد بخوانید: آینده بیت کوین: پیش بینی قیمت بیت کوین در سال های 2025 تا 2030

تحقیقات علمی منتشر شده در ScienceDirect نشان می‌دهد که علی‌رغم تصور عمومی، طلا و بیت کوین لزوماً در یک مسیر حرکت نمی‌کنند. در حالی که بیت کوین اغلب به‌عنوان «طلای دیجیتال» شناخته می‌شود، داده‌های آماری نشان می‌دهد که همبستگی بین این دو دارایی نزدیک به صفر است و با ادعای شباهت آن‌ها همخوانی ندارد.

چارلز ادواردز، بنیانگذار Capriole، در تحلیل خود نشان داده که در شرایط تورمی و بی‌ثباتی سیاسی، بیت کوین معمولاً با تأخیری بین 0 تا 6 ماه نسبت به طلا به نقطه اوج خود می‌رسد و با تأخیری بین 0 تا 3 ماه به حداقل قیمت خود می‌رسد. 

این فاصله زمانی در حرکت قیمت‌ها می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله تفاوت در میزان پذیرش بازار، سطح بلوغ این دو دارایی و همچنین تفاوت در مکانیسم‌های قیمت‌گذاری آن‌ها.  

تحلیل عوامل تعیین کننده رابطه طلا و بیت کوین

رابطه طلا و بیت کوین تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که مهم‌ترین آن‌ها شرایط اقتصادی است. در دوران تورم بالا یا سقوط ارزش پول ملی، هر دو دارایی به‌عنوان پناهگاه امن عمل می‌کنند و تقاضا برای هر دو افزایش می‌یابد. با این حال، در شرایط رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاران ممکن است به سمت دارایی‌های پرریسک‌تر مانند سهام گرایش پیدا کنند.

نوسانات بازار کریپتو نیز نقش مهمی در این رابطه ایفا می‌کند. به دلیل تغییرات قیمتی شدید بیت کوین، برخی سرمایه‌گذاران محافظه‌کار ترجیح می‌دهند در طلا سرمایه‌گذاری کنند. این موضوع باعث می‌شود در زمان‌های بی‌ثباتی شدید بازار، همبستگی منفی بین این دو دارایی مشاهده شود.

در این مورد بخوانید: ارز دیجیتال طلا چیست؟ معرفی و بررسی بهترین ارز دیجیتال با پشتوانه طلا

پذیرش عمومی و اعتماد به هر یک از این دارایی‌ها نیز عامل تعیین‌کننده دیگری است. در حالی که طلا قرن‌هاست به‌عنوان ذخیره ارزش شناخته می‌شود، بیت کوین هنوز در مسیر کسب اعتماد عمومی قرار دارد. 

قوانین نظارتی و سیاست‌های پولی نیز بر این رابطه تأثیرگذارند. مقررات سختگیرانه علیه ارزهای دیجیتال می‌تواند باعث تضعیف بیت کوین شود و سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های سنتی‌تر مانند طلا سوق دهد. همچنین سیاست‌های فدرال رزرو و تغییرات نرخ دلار می‌تواند بر رفتار هر دو دارایی تأثیر بگذارد، هرچند این تأثیر در مورد طلا مستقیم‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر است.

آیا می توان با مشاهده طلا، بیت کوین را پیش بینی کرد؟

داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که در دوره‌های تورمی، طلا معمولاً اولین واکنش را نشان می‌دهد و بیت کوین با تأخیر از این روند پیروی می‌کند. برای مثال، در سال 2023 طلا روند صعودی قدرتمندی را آغاز کرد و بیت کوین چند ماه بعد به این روند پیوست.

مطالعات آماری بر روی داده‌های بازار نشان می‌دهد که با شروع تنش ژئوپلیتیکی، واکنش طلا سریع‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر است. برای مثال، در پی تنش‌های خاورمیانه، قیمت طلا به سرعت افزایش یافت و بیت کوین با تأخیری حدود 3 تا 4 هفته‌ای از این روند پیروی کرد. این الگو در بحران‌های مشابه نیز تکرار شده است.

نکته جالب دیگر در مورد رابطه این دو دارایی، واکنش آن‌ها به تغییرات نرخ بهره است. معمولاً وقتی نرخ بهره کاهش می‌یابد، طلا اولین واکنش مثبت را نشان می‌دهد و بیت کوین با تأخیر 1 تا 2 ماهه از این روند پیروی می‌کند. 

تفاوت ها و شباهت های طلا و بیت کوین

طلا و بیت کوین، علیرغم تفاوت‌های بنیادی، اغلب در مباحث سرمایه‌گذاری با یکدیگر مقایسه می‌شوند. برای درک بهتر رابطه این دو دارایی، لازم است تفاوت‌ها و شباهت‌های اصلی آن‌ها را نیز بشناسیم.

در این مورد بخوانید: دلار یا طلا: راهنمای کامل سرمایه گذاری در سال ۱۴۰۴

ویژگی	طلا	بیت کوین
ماهیت	فیزیکی و قابل لمس	کاملاً دیجیتال
نوسان‌پذیری	پایدار با نوسانات محدود	نوسانات شدید قیمتی
کاربردها	سرمایه‌گذاری، صنعتی، جواهرسازی	عمدتاً سرمایه‌گذاری و مبادلات مالی
ذخیره‌سازی	نیاز به فضای فیزیکی امن	کیف پول دیجیتال
پیش‌بینی‌پذیری	نسبتاً قابل پیش‌بینی	پیش‌بینی دشوار
پذیرش بازار	پذیرش جهانی	در حال کسب پذیرش

خلاصه رابطه طلا و بیت کوین با اینوکس

در این مقاله از اینوکس به بررسی رابطه طلا و بیت کوین پرداختیم. تحلیل‌های آماری و علمی نشان می‌دهد که رابطه طلا و بیت کوین پیچیده‌تر از آن است که بتوان بیت کوین را صرفاً «طلای دیجیتال» نامید. همبستگی نزدیک به صفر بین این دو دارایی، به‌ویژه در شرایط عادی بازار، نشان می‌دهد که آن‌ها مسیرهای مستقل خود را طی می‌کنند. با این حال، در شرایط بحرانی و تنش‌های اقتصادی، هر دو دارایی می‌توانند به‌عنوان پناهگاه امن عمل کنند.

الگوی تأخیر زمانی در حرکت قیمتی بیت کوین نسبت به طلا (0 تا 6 ماه برای نقاط اوج و 0 تا 3 ماه برای نقاط حداقل) می‌تواند برای بررسی شرایط مفید باشد، اما نباید به‌عنوان یک قانون قطعی در نظر گرفته شود. عوامل متعددی مانند شرایط اقتصادی، سیاست‌های پولی، قوانین نظارتی و پذیرش عمومی بر رابطه این دو دارایی تأثیر می‌گذارند.

با توجه به مباحث گفته شده، به نظر می‌رسد بهترین رویکرد برای سرمایه‌گذاری، در نظر گرفتن آن‌ها به‌عنوان دو ابزار مکمل در سبد است، نه جایگزین یکدیگر. 

سوالات متداول