معرفی انواع وام کریپتو؛ موارد استفاده و نحوه دریافت

وام گرفتن در بستر ارزهای دیجیتال، فرآیند سپرده‌گذاری رمزارزهایی است که در ازای پرداخت سود منظم به وام‌دهندگان، به متقاصیان، وام داده می‌شود. پرداخت‌ این وام‌ها به با ارزهای دیجیتال و معمولاً به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه بر اساس توافق یا نوع وام انجام می‌شود. در این مقاله به انواع وام کریپتو می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم هرکدام چه ویژگی‌هایی دارند.

سیستم وام دهی ارزهای دیجیتال به چه شکل‌هایی ارائه می‌شود؟

دو شکل اصلی پلتفرم‌های وام‌دهی کریپتو، متمرکز (CeFi) و غیر متمرکز (DeFi) است. نرخ بهره سالانه این روش‌ها نسبتا بالاست و می‌تواند تا مرز 20 درصد نیز برسد. وجه تشابه دیگر این دو روش، این است که وام گیرنده باید وجهی را به عنوان وثیقه نزد وام دهنده گرو بگذارد.

پلتفرم‌های وام‌دهی ارزهای دیجیتال فرصت‌های زیادی را برای سرمایه‌ گذاران فراهم می‌کنند. این پلتفرم‌ها از یک سو این امکان را برای سپرده‌گذاران رمز ارزها ایجاد می‌کنند که در برابر سپرده خود وام دریافت و از سویی دیگر برای وام‌دهندگان پلتفرمی مهیا می‌کند که بتوانند از سرمایه خود سود کسب کنند. پلتفرم‌های وام‌دهی در سال 2020 محبوب شدند و از آن زمان، کل ارزش قفل شده در پلتفرم‌های مختلف به میلیاردها دلار افزایش یافته است.

در این مورد بخوانید: ۱۳ تا از بهترین پلتفرم های وام دهی ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۳

انواع وام کریپتو و موارد استفاده

وام‌هایی که در حوزه ارزهای دیجیتال ارائه می‌شوند، شامل انواع مختلفی هستند. انواع وام کریپتو به موارد زیر تقسیم می‌شوند:

وام های با وثیقه (Collateralized Loans)

وام‌هایی با قابلیت وثیقه‌گذاری زمان بیشتری به وام‌گیرنده می‌دهد تا از دارایی خود استفاده کند. MakerDAO یک مثال از وام با وثیقه است و کاربران قادرند انواع رمزارزها را برای پشتیبان‌گیری از وام‌های خود ارائه دهند. با توجه به پرنوسان بودن بازار کریپتو، احتمالاً نسبت وام به ارزش (LTV) پایینی خواهید داشت. به طور مثال ممکن است LTV حدود 50 باشد؛ این رقم به این معنی است که وام شما فقط نصف ارزش وثیقه شما خواهد بود.

این تفاوت، فضای ناپایداری را برای تغییر بهای وثیقه، در صورت کاهش آن فراهم می‌کند. در این میان به واسطه نوسانات بازار ممکن است ارزش وثیقه شما کم یا زیاد شود. در صورتی که ارزش وثیقه وام از آنچه باید، کمتر شود؛ وام گیرنده باید آن تفاوت ارزش را مجددا پرداخت کند. بیایید با ذکر یک نمونه این مورد را دقیقا بررسی کنیم.

به عنوان مثال، وام 50% LTV به مبلغ 10000 دلار بایننس یو اس دی (BUSD) شما را ملزم به واریز 20000 دلار آمریکا (USD) معادل اتریوم روز (ETH) به عنوان وثیقه می‌کند. اگر ارزش این میزان اتریوم به زیر 20000 دلار کاهش یابد، باید مبلغ بیشتری را به عنوان وثیقه اضافه کنید. حال اگر ارزش وثیقه کمتر از 12000 دلار بشود، شما به اصطلاح لیکوئید می‌شوید و وام‌دهنده دارایی خود را پس می‌گیرد.

زمانی که وام می‌گیرید، بیشتر استیبل‌کوین‌های تازه مینت شده (مانند DAI) دریافت می‌کنید. همچنین ممکن است گزینه‌ای بجز استیبل کوین را دریافت کنید که بستگی به نوع رمزارز وام داده شده دارد. وام‌دهندگان دارایی‌های خود را در یک قرارداد هوشمند سپرده‌گذاری می‌کنند که وجوه سپرده شده برای زمان مشخصی قفل می‌شود. در واقع این فرد وام دهنده است که می‌‌تواند تصمیم بگیرد از چه طریقی وام را به متقاضی آن عرضه کند. با این وجود وظیفه هر وام‌گیرنده این است که ارزش وثیقه خود را همواره در یک تراز مشخص نگه دارد تا مبادا لیکوئید شود.

وام های بدون وثیقه (Uncollateralized Loans)

وام‌های بدون وثیقه، از جمله انواع وام کریپتو هستند که محبوبیت زیادی ندارند، اما عملکردی مشابه وام‌های شخصی دارند. در این روش وام‌گیرندگان باید مراحل مختلفی را پشت سر بگذارند. آن‌ها باید درخواست وام را پر کنند، تأیید هویت را بگذرانند و بررسی اعتبار را تکمیل کنند تا از سوی وام‌دهنده و پلتفرم تایید شوند. این وام‌ها نسبت به روش قبل خطر زیان بیشتری برای وام‌دهندگان دارند زیرا هیچ وثیقه‌ای برای تسویه در صورت عدم بازپرداخت وام، وجود ندارد.

وام‌های فلش (Flash Loans)

وام‌های فلش به شما این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به وثیقه، وجه مشخصی را دریافت کنید. دلیل نام‌گذاری این نوع وام این است که شما باید دریافت و بازپرداخت وام را در یک بلوک انجام دهید. اگر مبلغ وام به اضافه سود قابل بازگشت نباشد، معامله قبل از تأیید اعتبار در یک بلاک لغو می‌شود. این یعنی هرگز فرایند وام‌گیری اتفاق نیفتاده، چرا که این فرایند هرگز مورد تأیید نبوده و به زنجیره اضافه نشده است. شایان ذکر است که یک قرارداد هوشمند کل فرآیند را کنترل می‌کند، بنابراین هیچ تعامل انسانی لازم نیست.

برای استفاده از وام فلش، باید عملکرد سریعی داشته باشید چرا که نحوه انجام آن با وام‌های دیگر متفاوت است. این فرایند پیچیده و جالب به کمک قراردادهای هوشمند امکان‌پذیر می‌شود. با منطق قرارداد هوشمند، وام‌ها و معاملات سطح بالا تنها در صورتی تایید می‌شوند که معاملات فرعی شما به درستی انجام شده و نتایج مطلوب حاصل شود.

بیایید به یک مثال در این مورد نگاه کنیم. تصور کنید که یک توکن به قیمت 1.00 دلار آمریکا در استخر نقدینگی A و 1.10 دلار در استخر نقدینگی B معامله می‌شود. با این حال، شما هیچ بودجه‌ای برای خرید توکن از استخر A برای فروش در استخر دوم ندارید. بنابراین، می‌توانید از وام فلش برای تکمیل این فرصت در یک بلاک استفاده کنید. به عنوان مثال، تصور کنید که تراکنش اولیه ما یک وام فلش 1000 دلاری از پلتفرم دیفای (DeFi) گرفته و آن را بازپرداخت کند. سپس می‌توانیم این نقل و انتقال مالی را به تراکنش‌های کوچکتر تقسیم کنیم:

1. مبلغ دریافت شده به کیف پول شما منتقل می‌شود.
2. در ادامه شما 1000 دلار ارز دیجیتال از استخر نقدینگی A (1000 توکن) خریداری می‌کنید.
3. شما 1000 توکن را به ارزش 1.10 دلار می‌فروشید و 1100 دلار به شما می‌دهد.
4. وام به همراه کارمزد وام را به قرارداد هوشمند وام فلش منتقل می‌کنید.

در این مورد بخوانید: وام فلش کریپتو (Flash Loan) چیست؟ آشنایی با وام آنی بدون وثیقه در دنیای دیجیتال

مزایا و معایب انواع وام کریپتو

استفاده از وام‌های دیفای در فضای دیفای، با اینکه محبوبیت بالایی دارند، اما دارای معایبی نیز هستند. قبل از اینکه تصمیم بگیرید که از سیستم‌های وام‌دهی ارزهای دیجیتال استفاده کنید، باید آن‌ها را آزمایش کنید. در ادامه به بررسی مزایا و معایب وام‌های کریپتو می‌پردازیم.

مزایای انواع وام کریپتو

در وام‌های کریپتو، سرمایه به راحتی در دسترس متقاضیان دریافت وام قرار می‌گیرد.

وام‌های رمزنگاری به فردی داده می‌شود که بتواند مبلغی را به عنوان وثیقه ارائه دهد یا دارایی قرض گرفته شده را در یک تراکنش فوری برگرداند. در این نوع وام گرفتن نسبت به وام‌گیری از موسسات مالی سنتی، به مراتب آسان‌تر است و در این حالت مدرن‌تر، نیازی به بررسی اعتباری نیست.

وام‌ها توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند.

در این پلتفرم‌ها دیگر فرایند وام‌گیری به دست انسان به طور مستقیم انجام نمی‌شود در نتیجه کار با کمترین خطای ممکن انجام می‌شود. یک قرارداد هوشمند، فرآیند انجام کار را کاملا خودکار می‌کند. همچنین وام دادن و وام گرفتن را کارآمدتر و مقیاس‌پذیرتر می‌کند.

ساده برای کسب درآمد غیرفعال با کمترین کار ممکن

هولدرها می‌توانند دارایی خود را در یک جای امن (کیف پول دیجیتالی) نگهداری کنند و بدون نیاز به مدیریت مبلغ دریافت شده، شروع به کسب درآمد غیرفعال کنند.

معایب انواع وام کریپتو

ریسک بالای لیکوئید شدن شدن بسته به وثیقه

با وجود وثیقه زیاد به دلیل نوسانات قیمت رمز ارزها، ممکن است لیکوئید شدن اتفاق بیوفتد و باعث از دست رفتن دارایی شود.

قراردادهای هوشمند می‌توانند در برابر حمله آسیب‌پذیر باشند

در اصل قراردادهای هوشمند مانند یک شمشیر دولبه، می‌توانند یک اتفاق بسیار امن یا بسیار ناامن باشند. نوشتن کدهای ضعیف در کنار سوء استفاده‌های پشت پرده می‌تواند منجر به از دست رفتن وجوه وام یا وثیقه شما شود.

قرض گرفتن و وام دادن می‌تواند ریسک دارایی‌های شما را افزایش دهد

شاید پیشنهاد همه سرمایه‌گذاران به شما تنوع در سبد دارایی‌هایتان باشد؛ ولی این نکته را فراموش نکنید که وارد شدن به چرخه وام دهی در بازار کریپتو ریسک بالایی را به همراه دارد.

در این مورد بخوانید: مزایا و معایب وام کریپتو چییست؟ وام کریپتو قرض بگیریم؟

مواردی که قبل از دریافت انواع وام کریپتو باید در نظر بگیرید

استفاده از پلتفرم‌های وام‌دهی قابل اعتماد و معتبر، شانس یک وام‌گیری امن را دو چندان خواهد کرد. اما قبل از عجله در گرفتن وام، نکات زیر را نیز در نظر بگیرید:

خطرات واگذاری رمزارزهای خود را درک کنید. به محض اینکه رمزارزها از کیف پول شما خارج می‌شوند، باید به شخص دیگری (یا یک قرارداد هوشمند) اعتماد کنید تا آنها را مدیریت کند. احتمال اینکه دارایی‌هایی که به دیگران قرض داده‌اید درگیر هک و حملات سایبری شوند و دارایی شما دیگر در دسترس نباشد.

پیش از وام دادن، بهتر است به شرایط بازار فکر کنید. ممکن است دارایی‌های شما برای مدت معینی قفل شوند و واکنش نشان دادن به رکود بازار کریپتو را غیرممکن کند. همچنین برای وام دادن یا وام گرفتن از یک پلتفرم ایمن کمک بگیرید.

درک درستی از شرایط و ضوابط وام بدست آورید و آن را به طور کامل بخوانید. انتخاب‌های زیادی در مورد شرایط مختلف وام گرفتن وجود دارد. شما باید به دنبال نرخ بهره بهتر و شرایط و ضوابط مطلوب باشید.

سخن پایانی

وام گرفتن به کمک رمزارزها کار را به مراتب برای سرمایه‌ گذاران راحت‌تر کرده است. فرآیند وام گرفتن به افراد کمک می‌کند با ضررهای بسیار کم یا حتی نزدیک به صفر از سرمایه خود جهت کسب سود استفاده کنند. البته باید گفت جنبه‌های منفی وام کریپتو را هم نباید فراموش کرد. به عبارتی کمک گرفتن از انواع وام کریپتو فرصت‌های مالی فوق‌العاده روبروی افراد می‌گذارد. باید گفت که ارزهای دیجیتال به کمک فناوری‌های سازنده آن مانند بلاکچین، ما را به سوی یک جهان نوین هدایت می‌کند.