مقایسه دای و تتر: کدام استیبل کوین بهتر است؟

در میان انواع مختلف استیبل کوین‌ها، دو رمزارز DAI و USDT بیشترین محبوبیت و استفاده را در بازار کریپتو دارند. هر کدام از این ارزهای دیجیتال با مکانیسم‌های خاصی کار می‌کنند. تفاوت دای و تتر نه تنها در ساختار فنی آن‌ها بلکه در نحوه کارکرد، امنیت، هزینه‌ها و کاربردهای مختلف نیز مشهود است.

مقایسه دای و تتر از جنبه‌های مختلف می‌تواند به ما در انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای خود کمک کند. در این مقاله از اینوکس، به بررسی جامع و مقایسه دقیق این دو استیبل کوین پرداخته و تفاوت‌های آن‌ها را از ابعاد مختلف تحلیل خواهیم کرد.

آشنایی با دای و تتر

استیل کوین‌ها دسته‌ای از رمزارزها هستند که برای حفظ ارزش ثابت خود و کاهش نوسانات قیمتی بازار طراحی شده‌اند. این ارزهای دیجیتال معمولاً به دلار آمریکا یا سایر ارزهای فیات متصل هستند و همانطور که گفته شد هدف اصلی آن‌ها فراهم کردن ثبات قیمتی در بازار کریپتو است.  

ارز تتر یا USDT یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین استیبل کوین‌های بازار است که توسط شرکت Tether Limited در سال ۲۰۱۴ معرفی شد. این رمزارز به‌صورت متمرکز اداره می‌شود و بر اساس ادعای سازندگانش، هر توکن USDT با یک دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود که در حساب‌های بانکی شرکت نگهداری می‌گردد.

اما تتر چیست و چگونه کار می‌کند؟ این استیبل کوین با استفاده از مدل ۱:۱ فعالیت می‌کند، به این معنی که برای هر توکن USDT صادر شده، معادل یک دلار آمریکا به‌عنوان ذخیره نگهداری می‌شود. البته این موضوع در طول سال‌های اخیر مورد بحث و جدل قرار گرفته است. تتر در ابتدا بر روی بلاک چین بیت کوین از طریق پروتکل Omni راه‌اندازی شد، اما بعداً به شبکه‌های مختلفی از جمله اتریوم و ترون هم گسترش یافت.

در این مورد بخوانید: آینده تتر تا سال 2030 + جدول پیش بینی قیمت

در مقابل، ارز دای (DAI) رویکردی کاملاً متفاوت دارد و یک استیبل کوین غیرمتمرکز است. این رمزارز توسط پروتکل MakerDAO بر روی بلاک چین اتریوم ایجاد شده و از سیستم قراردادهای هوشمند و وثیقه‌گذاری برای حفظ ثبات قیمتی خود استفاده می‌کند.

برخلاف تتر که بر پایه ذخایر فیات ساخته شده، دای از رمزارزهای مختلف به‌عنوان وثیقه استفاده می‌کند و کاربران می‌توانند با قرار دادن اتریوم یا سایر ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده در قالب ضمانت، توکن‌های DAI جدید دریافت کنند. این مکانیسم باعث می‌شود که دای بدون وابستگی به هیچ نهاد متمرکزی اداره شود و کنترل آن در دستان جامعه کاربران و هولدرهای این توکن قرار دارد.

تفاوت دای و تتر از نظر ساختار

یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های دای و تتر در ساختار کلی این دو استیبل کوین نهفته است. USDT بر اساس مدل متمرکز طراحی شده که در آن شرکت Tether Limited تنها مرجع صادرکننده بوده و مدیریت و کنترل توکن‌ها بر عهده آن است. این ساختار متمرکز به معنای آن است که تمامی تصمیمات مربوط به صدور توکن‌های جدید، سوزاندن توکن‌های در گردش و حفظ ذخایر به عهده یک نهاد واحد قرار دارد.  

در سوی مقابل، دائو میکر (MakerDAO) به‌عنوان یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز یا در واقع همان DAO، پایه و اساس عملکرد DAI را تشکیل می‌دهد. این DAO توسط هولدرهای توکن MKR اداره می‌شود که در تصمیم‌گیری‌های مربوط به پروتکل نقش دارند.

ساختار غیرمتمرکز دای به این معناست که هیچ نهاد واحدی کنترل مطلق بر این استیبل کوین ندارد و تمامی قوانین و مکانیسم‌های عملکرد آن از طریق قرارداد هوشمند اجرا می‌شود. این قراردادهای هوشمند به صورت خودکار و بدون نیاز به مداخله انسانی، فرایندهای مربوط به تولید، مدیریت وثیقه و حفظ ثبات قیمتی دای را انجام می‌دهند.

تفاوت تتر و دای از نظر مکانیسم وثیقه‌گذاری نیز جالب است. همانطور که تا به اینجا ذکر کردیم، تتر از ذخایر فیات استفاده می‌کند، اما دای یک سیستم «وثیقه‌گذاری اضافی» یا Over-collateralization برای خود دارد. در این سیستم ارزش وثیقه‌هایی که برای تولید DAI قرار داده می‌شود، همیشه بیشتر از ارزش DAI تولید شده است.

برای مثال، اگر کاربری بخواهد ۱۰۰ دای تولید کند، احتمالاً نیاز است که ۱۵۰ دلار اتریوم، رپد اتریوم (stETH) و یا سایر رمزارزهای پشتیبانی شده را در وثیقه قرار دهد. این مکانیسم باعث می‌شود که حتی در صورت کاهش قیمت وثیقه، همچنان پشتیبانی کافی برای حفظ ارزش دای وجود داشته باشد.

نقطه قوت ساختار غیرمتمرکز دای شفافیت کامل آن است. تمامی اطلاعات مربوط به وثیقه‌های موجود، میزان DAI در گردش و وضعیت سلامت سیستم به‌صورت عمومی و آنی قابل مشاهده است. 

در این مورد بخوانید: معرفی بهترین استیبل کوین کریپتو | 14 ارز برتر

مقایسه دای Dai و تتر Usdt از نظر ثبات و کاربرد

مقایسه دای Dai و تتر Usdt از نظر مکانیسم‌های حفظ ثبات قیمتی دو رویکرد متفاوت را در صنعت استیبل کوین‌ها نمایان می‌کند. USDT از مدل ساده یک به یک برای حفظ ثبات قیمتی خود استفاده می‌کند. اما همین یک به یک بودن در مواقعی که شک و تردیدی نسبت به کفایت ذخایر تتر ایجاد شده، تتر را دچار نوسان کرده و باعث شده قیمت آن از محدوده یک دلار خارج شود.

دای از سوی دیگر، از ترکیب وثیقه‌گذاری و مکانیسم‌های الگوریتمی برای تنظیم عرضه و تقاضا استفاده می‌کند. هنگامی که قیمت دای از یک دلار فاصله می‌گیرد، سیستم به‌صورت خودکار واکنش نشان داده و از طریق تغییر نرخ‌های پایداری (Stability Fee) و سایر پارامترهای اقتصادی، تعادل قیمتی را دوباره به دست می‌آورد. اگر قیمت دای بالاتر از یک دلار باشد، انگیزه‌ها برای تولید DAI بیشتر ایجاد شده و عرضه افزایش می‌یابد تا قیمت به حالت تعادل برگردد.

از منظر کاربرد، تفاوت استیبل کوین دای (DAI) با تتر (USDT) در حوزه‌های مختلف بازار کریپتو مشهود است. تتر به دلیل حجم بالای نقدینگی و پذیرش کامل در صرافی‌های متمرکز، بیشتر برای ترید و نقل و انتقالات سریع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این استیبل کوین در بازارهای آسیایی محبوبیت بالایی دارد. ارز اتریوم نقش مهمی در اکوسیستم هر دو استیبل کوین ایفا می‌کند، اما برای دای این نقش حیاتی‌تر است زیرا اتریوم یکی از اصلی‌ترین وثیقه‌های مورد قبول برای تولید DAI است.

دای در حوزه دیفای (DeFi) برتری بیشتری نسبت به تتر دارد. پروتکل‌های فعال در دیفای عموماً دای را به دلیل سازگاری بهتر با قرارداد هوشمند ترجیح می‌دهند. این استیبل کوین در پلتفرم‌های وام‌دهی، سواپ و پروتکل‌های ییلد فارمینگ کاربرد بیشتری دارد.  

هزینه ها و مزایای سه استیبل کوین برتر

کارمزد تتر یکی از موضوعاتی است که کاربران هنگام انتخاب یک استیبل کوین باید مد نظر قرار دهند. USDT به دلیل ساختار متمرکز خود، فی‌های مختلفی را بر کاربران تحمیل می‌کند. این هزینه‌ها شامل کارمزدهای صدور و بازخرید توکن‌ها، هزینه‌های نگهداری ذخایر و کارمزدهای مربوط به تراکنش‌ها در شبکه‌های مختلف است که گاهی تا ۵ یا ۱۰ تتر هم می‌رسد.

شرکت تتر برای پوشش هزینه‌های عملیاتی خود از جمله نگهداری ذخایر بانکی، انجام ممیزی‌ها و تطبیق با مقررات قانونی، این کارمزدها را دریافت می‌کند. علاوه بر این، کاربران باید گس فی شبکه را نیز پرداخت کنند که بسته به شبکه استفاده شده (اتریوم، ترون، یا سایر شبکه‌ها) متفاوت است. بیشترین گس فی تتر را همیشه شبکه اتریوم دریافت می‌کند.

اما DAI از سیستم کارمزد ثبات استفاده می‌کند که به شکل نرخ بهره سالانه بر روی DAI تولید شده اعمال می‌شود. این نرخ به‌صورت داینامیک و بر اساس شرایط بازار تنظیم می‌گردد و توسط هولدرهای توکن MKR در قالب رای‌گیری‌های دائو میکر تعیین می‌شود. کاربرانی که DAI تولید می‌کنند، باید این کارمزد را هنگام بازپرداخت وام و بازخرید وثیقه خود پرداخت نمایند. این مکانیسم مرجع درآمدی اصلی اکوسیستم MakerDAO است. کاربران برای جابجایی دای باید تنها هزینه‌های مربوط به شبکه اتریوم و کارمزدهای پروتکل را پرداخت کنند.

بد نیست در این بخش به یو اس دی کوین (USDC) که اغلب رقیب اصلی تتر به حساب می‌آید نیز اشاره کنیم. USDC توسط شرکت Circle با رویکردی شفاف‌تر نسبت به تتر اداره می‌شود و معمولاً کارمزدهای کمتری نسبت به USDT دارد.  

مزیت اصلی USDT عمدتاً پذیرش بالای آن است. همانطور که احتمالاً می‌دانید تتر در سال‌های اخیر بیشترین مارکت کپ را در بین استیبل کوین‌ها داشته است. سرعت تراکنش‌ها و قابلیت تبدیل سریع آن به ارزهای فیات، تتر را به گزینه‌ای مناسب برای تریدرها و کسب‌وکارهایی تبدیل کرده که نیاز به نقدینگی دارند.  

در این مورد بخوانید: استیبل کوین های غیر متمرکز: انواع، ویژگی‌ها و چالش‌ها

کدام استیبل کوین بهتر است؟

مقایسه دای و تتر از جنبه‌های مختلف نشان می‌دهد که هر کدام از این استیبل کوین‌ها در شرایط و کاربردهای خاصی برتری دارند. برای درک بهتر این تفاوت‌ها، به جدول زیر توجه کنید.

مقایسه جامع ویژگی‌های DAI و USDT

ویژگی	DAI	USDT
ساختار حاکمیتی	غیرمتمرکز (دائو میکر)	متمرکز (Tether Limited)
نوع وثیقه	رمزارزها (بیش‌وثیقه)	دلار آمریکا و معادل‌ها
شفافیت	کامل (بلاک چین)	محدود (ممیزی‌های دوره‌ای)
نقدینگی	متوسط	بسیار بالا
کاربرد در دیفای	بالا	متوسط
سادگی استفاده	پیچیده	ساده
تحمل سانسور	بالا	پایین
نوسان قیمتی	کم تا متوسط	بسیار کم

برای استفاده کوتاه‌مدت و معاملات روزانه، USDT معمولاً گزینه بهتری است. این استیبل کوین به دلیل داشتن بالاترین حجم نقدینگی در بازار، کمترین اسپرد قیمتی را فراهم می‌کند.  

استفاده بلندمدت و نگهداری استیبل کوین برای دوره‌های طولانی، معیارهای متفاوتی را مطرح می‌کند. در این حالت، امنیت، شفافیت و مقاومت در برابر ریسک‌های سیستمیک اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند. DAI با ساختار غیرمتمرکز و شفافیت کامل خود، برای سرمایه‌گذاران بلندمدت جذابیت بیشتری دارد. در ضمن ریسک نگهداری تتر برای کاربران ایرانی نیز اخیراً بسیار زیاد شده و شرکت تتر در حال شناسایی قفل کردن دارایی‌های ایرانیان است. به همین سبب توصیه می‌شود از دای برای سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت استفاده کنید.

سرمایه‌گذاران نهادی نیز معیارهای خاص خود را دارند. آن‌ها معمولاً به دنبال استیبل کوین‌هایی هستند که دارای ممیزی منظم و تطابق با مقررات قانونی باشند. در این زمینه، هر دو DAI و USDT مزایا و معایب خود را دارند. USDT به دلیل ساختار ساده‌تر ممکن است برای برخی نهادها جذاب‌تر باشد، اما DAI به دلیل مقاومت در برابر سانسور، برای نهادهای تمرکززدا مناسب‌تر است.

در این مورد بخوانید: شاخص SSR در بازار ارزهای دیجیتال؛ بررسی جامع نسبت عرضه استیبل کوین

خلاصه مقایسه دای و تتر با اینوکس

در این مقاله از اینوکس، سعی کردیم تا با بررسی جامع این دو استیل کوین مهم، راهنمای مفیدی برای انتخاب بین آن‌ها ارائه دهیم. تفاوت دای و تتر در جنبه‌های مختلف نشان می‌دهد که هر کدام از این استیبل کوین‌ها کاربردهای منحصر به فردی دارند که انتخاب یکی از آن‌ها را به اولویت‌های هر کاربر وابسته می‌کند.

مقایسه دای و تتر حاکی از آن است که USDT با ساختار متمرکز، نقدینگی بالا و سادگی خرید و فروش برای معاملات کوتاه‌مدت مناسب‌تر است، در حالی که DAI با ماهیت غیرمتمرکز، شفافیت کامل و کاربردهای پیشرفته در دیفای برای استفاده بلندمدت ایرانیان بهتر است. 

تفاوت استیبل کوین دای (DAI) با تتر (USDT) در نهایت نشان می‌دهد که گزینش این دو رمزارز به تحمل ریسک، نیاز به نقدینگی، اهمیت تمرکززدایی و نوع کاربرد مورد نظر هر فرد بستگی دارد و مقایسه دای Dai و تتر Usdt بیانگر آن است که هر دو استیبل کوین جایگاه خوبی خود را در اکوسیستم رمزارزها دارند. 

سوالات متداول